طراحی ساخت و اجرای سازه اواپراتور شرکت پالود پارسیان 1404
اواپراتور وسیله‌ای است که نقش قلب تپنده‌ی بسیاری از سیستم‌های خنک‌کننده و تبخیر را بر عهده دارد. وظیفه‌ی اصلی آن گرفتن گرما از محیط و تبدیل مایع به بخار است؛ آن‌هم در دما و فشاری که نقطه‌ی جوش مایع کاهش یافته باشد. از این رو، اواپراتور معمولاً در سیستم‌های تهویه مطبوع، یخچال‌ها، صنایع غذایی و شیمیایی و حتی نمک‌زدایی از آب دریا به کار می‌رود.
انواع مختلف اواپراتور، بسته به ساختار و کاربرد، کارکرد متفاوتی دارند:
- اواپراتور پوسته و لوله
در این مدل، مبرد درون تعدادی لوله حرکت می‌کند و سیال دوم—معمولاً آب یا محلول—در پوسته‌ای اطراف آن جریان دارد. گاهی لوله‌ها کاملاً در مایع غرق می‌شوند تا سطح تماس بیشتر و تبخیر مؤثرتر شود. - اواپراتور صفحه‌ای
صفحات فلزی نازک و موج‌دار، جریان مایع و بخار را از هم جدا می‌کنند و به دلیل سطح تماس زیاد، انتقال حرارت سریع‌تر اتفاق می‌افتد در حالی که حجم کلی دستگاه کوچک می‌ماند. - اواپراتورهای فیلمی
- فیلم نزولی: محلول به‌صورت لایه‌ی نازک روی دیواره‌ی لوله می‌ریزد. این روش برای سیالات کم‌گِرد و حساس به دما ایده‌آل است.
- فیلم صعودی: مایع داخل لوله به جوش می‌آید و بخار، فیلم نازکی را همراه خود بالا می‌برد.
- اواپراتور چندمرحله‌ای
چند اواپراتور پشت سر هم قرار می‌گیرند تا بخار تولیدشده در هر مرحله، به‌عنوان منبع حرارتی مرحله‌ی بعد عمل کند. این طراحی باعث کاهش چشمگیر مصرف انرژی می‌شود.
کاربرد‌ها و نکات مهم اواپراتور
- تهویه مطبوع و یخچال‌ها: در کولر گازی و یخچال، کوئل اواپراتور (Evaporator Coil) هوای گرم و مرطوب را خنک و خشک می‌کند.
- صنایع غذایی: برای غلیظ‌سازی شیر، آب‌میوه یا دیگر محلول‌ها به کار می‌رود.
- نمک‌زدایی: در کشتی‌ها و تأسیسات ساحلی، آب دریا را در خلأ تبخیر می‌کنند تا آب شیرین به دست آید.
برای انتخاب درست، باید به ویژگی سیال (مثل ویسکوزیته و نقطه‌ی جوش) و شرایط عملیاتی (دمای تبخیر و فشار) توجه کنید. هم‌چنین تمیزکاری منظم برای جلوگیری از رسوب و افت کارایی ضروری است و کنترل دقیق فشار مبرد باعث می‌شود نقطه‌ی تبخیر ثابت بماند و از یخ‌زدگی جلوگیری شود.
